از قدیم گفته‌اند چیزی که اندازه‌گیری و کنترل نشود، بهبود پیدا نمی‌کند، چه نمرگوگل آنالیتیکس هم برای رصد کردن وبسایت طراحی شده تا با داده‌ها و گزارشات آن وبسایت خود را بهینه کنید.

اما چیز دیگری که گوگل آنالیتیکس را به یک ابزار لازم برای صاحب هر وب‌سایت (یا اپلیکیشن گوشی) تبدیل کرده این است که استفاده از آن هم رایگان و هم بسیار راحت است. آنقدر ساده که حتی کاربران ایرانی که به زبان انگلیسی تسلط چندانی هم ندارند، می‌توانند با مطالعه یک آموزش ساده (همچون این آموزش) از آن استفاده نمایند.

با این وجود، به دلیل نامعلومی هنوز هم بسیاری از وب‌سایت‌های فارسی از این تحلیل‌گر (یا سایر تحلیل‌گرها) استفاده نمی‌کنند. ما در این مطلب قصد داریم بگوییم که گوگل آنالیتیکس چیست، چرا اینقدر مهم و واجب است و طریقۀ کار با این ابزار را از پایه به شما آموزش بدهیم و در مورد اطلاعات تحلیلی مختلفی که در اختیار شما می‌گذارد، صحبت نماییم. پس در صورتی که اصلاً با گوگل آنالیز آشنایی ندارید و هیچوقت از آن برای تحلیل وب‌سایت خود استفاده نکرده‌اید، یا در صورتی که آن را نصب دارید ولی تا به حال سراغش نرفته‌اید، پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را از دست ندهید و نگذارید این فرصت استثنایی برای پیشرفت وب سایت شما از دست برود.

گوگل آنالیتیکس چیست؟

همانطور که در مقدمه گفتیم گوگل آنالیتیکس (Google Analytics) ابزاری برای تحلیل و آنالیز سایت است که گوگل به رایگان در اختیار وبسمتران قرار داده است. این ابزار تحلیل‌گر می‌تواند اطلاعات بسیار کاملی را دربارۀ ترافیک ورودی، رفتار کاربران در سایت، نرخ تبدیل و کلی اطلاعات و گزارشات سودمند را در اختیار مدیران وب‌سایت‌ قرار دهد. اطلاعاتی که می‌تواند نقش بسیار مهمی را در بهینه‌سازی یک وب‌سایت و پیشرفت آن ایفا کند.

این ابزار به شما امکان می‌دهد که سایت، وبلاگ و شبکه‌های اجتماعی خود را زیر نظر بگیرید و اطلاعاتی مثل نحوه ‌ورود کاربر، رفتار کاربر، نرخ تبدیل، زمان ماندن در صفحات، نوع دستگاه و تمام اتفاقاتی که در سایت یا وبلاگ شما رخ می‌دهد را رصد کنید.

این‌ها فقط بخش کوچکی از گزارشاتی است که گوگل آنالیتیکس در اختیار شما می‌گذارد. این اطلاعات حیاتی می‌تواند وضعیت سایت شما را به خوبی نشان دهد اما آنچه سرویس آنالیز گوگل را به ابزاری کامل تبدیل می‌کند این است که با بقیه ابزارهای Google سازگار است. بنابراین می‌توان آنالیتیک را با گوگل ادز، یوتیوب و تگمنیجر ترکیب کرد. در حقیقت، تمام ابزارهای Google که بازدیدها و ترافیک در آن‌ها حساب می‌شود، می‌توانند با Google Analytics مخلوط و تکمیل شوند.

چرا تمام مدیران وب‌سایت‌ها و وبلاگ‌ها به گوگل آنالیتیکس نیاز دارند؟

آیا شما یک وبلاگ شخصی دارید یا آنکه یک وب سایت را مدیریت می‌کنید؟ اگر جواب شما به این سوال مثبت است، دیگر مهم نیست که کدامیک را داشته باشید، در هر صورت شما به گوگل آنالیتیکس نیاز خواهید داشت. چرا؟ برای آنکه جذب مخاطب بیشتر برایتان مهم است و گوگل آنالیتیک در این مسیر به شما کمک خواهد کرد. موارد زیر فقط چند تا از سوالاتی هستند که به کمک این ابزار تحلیل‌گر می‌توانید پاسخ آنها را بیابید:

• چند نفر از وب‌سایت من بازدید می‌کنند؟
• افراد به طور متوسط چه مقدار زمانی در وب‌سایت من وقت می‌گذرانند؟
• آیا محتویات صفحات من به اندازۀ کافی واضح و جذاب هستند؟
• خوانندگان وبلاگ من به چه مطالب و موضوعاتی علاقه‌مند هستند؟
• بازدیدکنندگان من در چه شهرها و کشورهایی زندگی می‌کنند؟
• آیا داشتن یک وب‌سایت واکنش‌گرا و مناسب گوشی برای من لازم است؟
• بازدیدکنندگان از طریق چه وب‌سایتی به ‌سایت من رهنمون می‌شوند؟
• کدام تکنیک‌های بازاریابی بیشترین تاثیر را بروی ترافیک وب‌سایت من دارند؟
• کدام صفحات وب‌سایت من دارای بیشترین میزان محبوبیت هستند؟
• چه تعداد از بازدیدکنندگان من تبدیل به مشتری می‌شوند؟
• بازدیدکنندگانی که به مشتری تبدیل می‌شوند چه ویژگی‌هایی دارند؟
• چطور می‌توانم سرعت وب‌سایت خود را افزایش دهم؟

گوگل آنالیز می‌تواند آمار مربوط به وب‌سایت شما را تبدیل به یک منبع ارزشمند برای شناخت کاربران و بهینه‌سازی وب‌سایت برای آنها کند. پس یک لحظه هم در استفاده از آن شک نکنید. البته تا یادمان نرفته باید به شما بگوییم که گوگل آنالیز را می‌توان بروی برنامه‌های گوشی (اندروید و iOS) هم نصب کرد. حال که دلیل ارزشمندی گوگل آنالیز می‌دانید، بیایید در مورد طریقۀ نصب و استفاده از آن بیشتر صحبت کنیم.

چگونه گوگل آنالیتیکس را بر روی وب‌سایت خود نصب کنم؟

نصب گوگل آنالیز کار بسیار ساده‌ای است و وقت چندانی از شما نمی‌گیرد. اما لازم است که کمی دقت به خرج دهید تا تنظیمات آن را به درستی انجام دهید

یک فرهنگ لغت سریع برای استفاده از گوگل آنالیز

بعد از آنکه مراحل نصب را به پایان رساندید، وقت آن می‌رسد که طریقۀ استفاده از این ابزار را فرا بگیرید. قبل از آنکه شروع کنیم و وارد جزئیات شویم، لازم است که شما با معنای کلمات و عبارات کلیدی برای استفاده از این ابزار آشنا شوید. شما بارها و بارها طی خواندن این مطلب و استفاده از اطلاعات گوگل با این واژه‌ها روبرو خواهید شد.

• ابعاد (Dimensions): منظور از بعد (یا دایمنشن) یکی از خصوصیات و ویژگی‌های بارز وب‌سایت یا برنامۀ گوشی است که می‌تواند مقادیر مختلفی را بپذیرد. نوع مرورگر، صفحۀ خروج کاربر، صفحات مورد بازدید و زمان حضور کاربر در وب‌سایت از نمونه ابعادی هستند که در گوگل آنالیز وجود دارد.
• متریک‌ها (Metrics): متریک‌ها در واقع خصوصیات درونی یک دایمنشن هستند که می‌توانند به صورت مجموع یا نرخ اندازه‌گیری شوند. برای مثال تعداد بازدیدها از یک صفحه یا میانگین زمانی که کاربران در وب‌سایت گذرانده‌اند.
• دوره‌ها (Sessions): دوره به مدت زمانی اطلاق می‌شود که کاربر به صورت فعال با وب‌سایت، برنامۀ گوشی یا سایر رسانه‌های شما در ارتباط است. تمام اطلاعات در مورد تعاملات کاربر (تعداد صفحاتی بازدیدی، رویدادها، میزان خرید و ...) در طی یک دوره حساب می‌شوند. دوره‌ها معمولاً بعد از 30 دقیقه عدم تعامل کاربر با وب‌سایت یا برنامۀ شما بسته می‌شوند و در صورت بازگشت کاربر، یک دورۀ جدید باز خواهد شد.
• کاربران (Users): افرادی که حداقل برای یک دوره (Session) در وب‌سایت حضور داشته‌اند، جزو کاربران شما محسوب می‌شوند.
• بازدیدکنندگان (Visitors): بازدیدکنندگانی که به وب‌سایت شما سر زده‌اند. اینها به دو دستۀ بازدیدکنندگان جدید (New Visitor) و بازدیدکنندگان تکراری (Returning Visitors) تقسیم می‌شوند. بازدیدکنندگان تکراری، کاربرانی کسانی هستند که قبلاً یک دوره را در وب‌سایت شما گذرانده‌اند.
• بازدید صفحات (Pageviews): منظور از این عبارت تعداد کل دفعاتی است که یک صفحه مشاهده شده است. توجه داشته باشید که بازدیدهای مکرر توسط یک کاربر تکراری نیز در این مقدار حساب می‌شود.
• صفحات/دوره‌ها (Pages/Sessions): صفحات/دوره‌ها به میانگین تعداد صفحاتی اطلاق می‌شود که در طی یک دوره دیده می‌شود. بازدیدهای تکراری از یک صفحه نیز در این مورد حساب می‌شود.
• میانگین زمانِ دوره (Avg. Session Duration): میانگین زمانی است که دوره‌های استفادۀ کاربران به طول انجامیده است.
• نرخ پرش (Bounce Rate): منظور از نرخ پرش، درصد کسانی است که تنها یک صفحه از وب‌سایت شما را مشاهده کرده‌اند. (بازدیدی که در آن کاربر به وب‌سایت شما وارد شده و بدون آنکه هیچ تعاملی با آن داشته باشد، صفحه را بسته است) هر چقدر که نرخ پرش وب‌سایت شما کمتر باشد، یعنی وب‌سایت شما در حفظ کاربر موفق‌تر عمل کرده است.
• دوره‌های جدید (New Sessions): یک تخمین از تعداد بازدیدهایی است که برای اولین بار و توسط کاربران جدید صورت می‌گیرند. دلیل تخمینی بودن این درصد این است که کاربر ممکن است با یک آی پی جدید به سایت شما وارد شود.
• اهداف (Goals): شما می‌توانید در گوگل آنالیتیکس اهدافی برای خود تعیین کنید. اینکار به شما اجازه می‌دهد که میزان موفقیت سایت خود را اندازه‌گیری کنید و ببینید که چند درصد از کاربران یک فرآیند مشخص که برای شما مهم است را در وب‌سایت طی می‌کنند.
• تبدیل‌ها (Conversions): تبدیل‌ها زمانی صورت می‌گیرند که یک کاربر اهداف شما را عملی می‌کند و در نتیجه تبدیل به یک کاربر ثابت یا مشتری شما ‌شود. مثلاً وقتی یک کاربر در وب‌سایت شما ثبت نام می‌کند یا یک خرید را انجام می‌دهد.
• کمپین‌ها (Campaigns): کمپین‌ها به شما اجازه می‌دهد که پارامترهای شخصی خود را برای هر صفحه‌ای که دوست دارید اضافه کنید تا بتوانید اطلاعات بیشتری را از کاربران خود بدست آورید.
• جذب (Acquisition): منظور از جذب، روشی است که کاربران خود را بدست آورده‌اید. مثلاً ممکن است طریقۀ جذب یک کاربر، موتور جستجوی گوگل باشد.
• رفتار (Behavior): اطلاعات رفتاری کاربران به شما اجازه می‌دهد که محتوای خود را مطابق نیاز آنها تغییر دهید و آن را بهینه نمایید.

منوی اصلی

در سمت چپ صفحه گوگل آنالیز خود می‌توانید منوی آن را ببینید و بین گزینه‌های آن جابجا شوید.

• خانه (Home): صفحۀ اصلی است که در آن اطلاعات کلی در مورد تمام وب‌سایت‌ها و برنامه‌های گوشی خود دریافت می‌کنید.
• شخصی‌سازی (Customization): به شما اجازه می‌دهد گزارش‌هایی شخصی با دایمنشن‌ها و متریک‌های مورد نظر خود را ایجاد کنید.
• گزارش (Reports): این بخش شامل اطلاعات و گزارشات یک وب‌سایت یا برنامۀ مشخص را در اختیار شما می‌گذارد.
• مدیریت (Admin): برای انجام تنظیمات مدیریتی حساب و همچنین دسترسی دادن به همکاران شما کاربرد دارد.
• کشف (Discover): گوگل در این قسمت لینک یکسری از منابع شامل ابزارها، اپلیکشن‌ها و مقالات را برای شما قرار داده تا در صورت نیاز از آن‌ها استفاده کنید.
• اختصاص (Attribution):در این بخش می‌توانید ببینید که هر یک از کانال‌های ورودی شما چه مقدار از تبدیل‌ها را به خود اختصاص داده است.

ما در این مطلب به بررسی دو بخش از این‌ها یعنی صفحه اصلی و گزارش که برای تحلیل وبسایتتان حیاتی هستند خواهیم پرداخت.

تنظیم زمان

در قسمت گزارش (بجز گزارشات لحظه‌ای)، شما می‌توانید به وسیلۀ تقویم قرار گرفته در سمت راست صفحه، بازۀ زمانی مورد نظر خود را برای مشاهده اطلاعات مشخص کنید.

روی تاریخ که کلیک کنید، تقویمی مانند شکل زیر باز می‌شود و شما می‌توانید بازه زمان گزارش خود را مشخص کنید.

همچنین امکان مقایسه دو بازۀ زمانی مختلف نیز وجود دارد. با انتخاب گزینۀ مقایسه، اطلاعات داده شده به صورت مقایسه‌ای از دو بازۀ زمانی در می‌آید و در نتیجه می‌توانید ببینید که کدام متریک‌ها در بازۀ زمانی دوم پیشرفت یا پسرفت داشته‌اند.

خانه

شما با ورود به حساب کاربری خود در گوگل آنالیز به صفحه اصلی هدایت خواهید شد. در این صفحه یک سری اطلاعات و آمار کلی را در مورد وب‌سایت‌ها به شما می‌دهد که شامل تعداد دوره‌ها (Sessions)، میانگین زمان دوره‌ها (Avg. Session Duration)، نرخ پرش (Bounce Rate) و نرخ تبدیل برای اهداف (Goal Conversion Rate) می‌شود.

اگر صفحه را اسکرول کنید، اطلاعات زیادی خواهید دید که به صورت کلی به شما نشان داده خواهد شد؛ از کاربران آنلاینی که در همان لحظه در سایت شما حضور دارند تا ساعتی که بیشتر به سایت سر می‌زنند و دستگاه مورد استفاده و خیلی اطلاعات دیگر که به صورت نمودارها و گراف‌ها نشان داده می‌شود.

از قسمتی که در عکس بالا با مستطیل قرمز نشان داده شده است می‌توانید لیستی از وب‌سایت‌هایی را ببینید که به حساب خود متصل کرده‌اید. همچنین شما در این صفحه می‌توانید در بین دامنه‌ها و برنامه‌های گوشی خود جستجو کنید و در صورت لزوم، دامنه‌ها و برنامه‌های مهم را ستاره‌دار کنید تا دسترسی به آنها راحت‌تر شود.

حال وب‌سایت یا برنامه‌ای را که در مورد آن اطلاعات بیشتر می‌خواهید را انتخاب کنید تا وارد صفحۀ گزارش گوگل آنالیز شوید (توجه داشته باشید که در صورت وجود تنها یک وب‌سایت یا برنامه، شما به صورت خودکار به صفحه گزارش هدایت می‌شود و لازم به انتخاب نیست).

سفارشی‌سازی (customization)

اصلی‌ترین بخش این قسمت داشبورد (Dashboards) یا صفحۀ اصلی گزارش است که شما می‌توانید آن را به دلخواه خود ویرایش کنید و با استفاده از ویجت‌ها کاری کنید که تمام اطلاعات کلیدی که لازم دارید را به نمایش بگذارد. با یک تنظیم درست، داشبورد به شما کمک می‌کند بدون نیاز به چرخیدن درون گزارش‌های استاندارد موجود در گوگل آنالیتیکس، اکثر اطلاعات مورد نیاز خود را بدست آورید.

شما می‌توانید معیارهای جدیدی را از طریق دکمه +Add Segment در آمار مشاهده کنید و با گزینۀ +Add Widget بخش‌های جدیدی را به این قسمت بیفزایید. همچنین در هنگام چرخیدن در بین گزارش‌های استاندارد، با انتخاب لینک Add to Dashboard می‌توانید آنها را به داشبورد خود اضافه کنید. علاوه بر اینها، می‌توانید داشبوردهای از قبل آماده را از طریق گالری راه‌حل‌های گوگل آنالیز (Google Analytics Solutions Gallery) دانلود نمایید. همچون صفحۀ خانه، اینجا هم می‌توانید در قسمت بالا سمت راست قدام به تغییر بازه زمانی گزارش و مقایسۀ دو بازۀ زمانی مختلف کنید.

گزارش گوگل آنالیز (Reporting)

قسمت گزارش به شما اجازه می‌دهد تا اطلاعات دقیقی در مورد مخاطبان، جستجوها، نرخ تبدیل و رفتار کاربران خود دریافت کنید. همانطور که می‌بینید هرکدام از این گزینه‌ها به صورت کشویی باز می‌شوند و در هر کدام یک لیست از لینک‌هایی دارید که شما را به قسمت‌های مهم گوگل آنالیز هدایت می‌کنند.

در ادامه به بررسی هر یک از این لینک‌ها خواهیم پرداخت.

اطلاعات لحظه‌ای (Real-Time)

آیا می‌خواهید بدانید که چند نفر هم اکنون در وب‌سایت شما هستند و چه کاری می‌کنند؟ این بخش اجازۀ دسترسی به این اطلاعات لحظه‌ای را به شما می‌دهد. شما می‌توانید از اطلاعاتی همچون نحوۀ ورود بازدیدکنندگان، تعداد صفحات دیده شده توسط آنها، صفحات فعال، مکان‌ فعلی آنها و ... را در این صفحه ببینید.